Vücutta çıkan fazla tüyler kadınların en büyük sorunları arasında yer alıyor. Androjen hormonunun kadın vücudunda baskın hale gelmesi, tüylerin daha sert ve sık çıkmasına neden olarak durumu daha da can sıkıcı hale getirebiliyor. Kadınların erkek tipi kıllanması yani Hirsutizm hastalığı modern yöntemlerle kısa sürede kontrol altına alınabiliyor. Memorial Şişli Hastanesi Endokrinoloji Bölümü’nden Prof. Dr. Ayşe Çıkım Sertkaya, Hirsutizm ve tedavileri hakkında bilgi verdi.
Fazla tüylerinizin suçlusu erkeklik hormonu olabilir
Herkesin vücudunda belirli bir oranda kıl bulunmaktadır. Kadınlarda bazı durumlarda sebebi bilinmeyen ancak genellikle hormonal nedenlere bağlı olarak aşırı kıllanma sorunu yaşanabilmektedir. Androjen yani erkeklik hormonuna duyarlı bu kıllar, söz konusu hormonun baskın hale gelmesi sonucu kadınlarda erkek tipi kıllanmaya yol açmaktadır. “Hirsutizm” olarak adlandırılan ve kadınlara özgü olan bu hastalık androjen hakimiyetinin başlamasıyla ortaya çıkmaktadır. Androjen ile beslenen kıl kökleri bu hormonun uyarısıyla sert, kalın ve erkek tipi kıl dağılımı eğilimi göstermektedir.
Akdeniz kadınları daha şanssız
Akdeniz havzasında yaşayan kadınlarda, Avrupa ve Amerika’daki hemcinslerine göre daha fazla kıl olduğu bilinmektedir. Ancak bu kıllanmadaki neden, hormon fazlalığı değil, kıl kökündeki duyarlılığın artmasıdır. Kıllanmanın yaşandığı bölgedeki birtakım reaksiyonlara bağlı olarak enzimatik ve reseptör duyarlılığını yükselmektedir. Bunun tespiti ileri laboratuvar teknikleri gerekebilmektedir ancak hasta öyküsünden yani ailedeki diğer kadınların kıl yapısından yola çıkılarak da tanı konulabilmektedir.
Bu hastalıklara vücudunuzdaki tüylenmeyi artırabilir
Hormonal dengesizliklerin yanında bir takım rahatsızlıklar da kadınlarda aşırı tüylenmeye neden olabilmektedir.
- Böbreküstü bezi hastalıkları gibi androjen hormonunun fazla salgılanmasına neden olan hastalıklar.
- Yumurtalık tümörü veya kistleri
- Tiroit hastalıkları sonucu östrojen hormonunda yaşanan dengesizlikler
- Hipofiz bezi hastalıkları
- Polikistik over sendromu
Saçlarınız erkeklerde olduğu gibi dökülüyorsa…
Erkek tipi kıllanmanın değerlendirilmesinde Tanner evrelemesi adı verilen bir yöntem kullanılmaktadır. Özellikle kol, bacak, yüz, meme başları ile göbekten kasık bölgesine ve arka tarafta belden kuyruksokumuna kadar olan hat incelenmektedir. İnceleme yapılan bölgelerde aşırı kıllanmanın yanında hastada erkek tipi saç dökülmesi, kas kütlesi artışı gibi belirtiler de değerlendirilmektedir. Bu hastalarda, evreleme yapıldıktan sonra östrojen, androjen, tiroit ve hipofiz hormonları da incelenmelidir.
Tedavi nedene yönelik yapılıyor
Yapılan tetkiklerde saptanan soruna yönelik tedaviye başlanılmaktadır. Hastada prolaktin salgılayan bir tümör varsa, bunu düşürmek için medikal tedavi uygulanırken gerektiğinde cerrahi gündeme geliyor. Böbreküstü bezinde kalınlaşma ya da tümör olması halinde de buna uygun tedavi planlaması yapılmaktadır. Kıllanmaya yol açan sorun polikistik over sendromundan kaynaklanıyorsa bu kez diyet ve ilaç tedavisi uygulanabilmektedir. Uygulanan tedaviler, oluşmuş kılın dökülmesini ya da kaybolmasını sağlamakla beraber, özellikle medikal tedaviyle; çıkan kılın sertliğinin yumuşaması, çok sık çıkmasının engellenmesi, ağda, lazer, epilasyon gibi mekanik tedavilere destek olunması amaçlamaktadır. Tedavinin gerçekleştirilmediği ya da aksatıldığı durumlarda bu kıllar artarak daha sert ve sık çıkmaya devam etmektedir. Uygun tedavi sayesinde yeni kılların oluşması engellenerek, var olanlardan da kolay kurtulmanın yolu açılmalıdır.